طرح احیای دریاچه ارومیه

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما شبکه دوم سیما  در برنامه صبحانه ایرانی موضوع طرح احیای دریاچه ارومیه با خانم اشرفی زاده ، مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست بررسی کرد.
سوال:  صحبت کردیم درباره طرح احیای دریاچه ارومیه که فاز اول انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه با حجم ۳۰۰ میلیون متر مکعب دیروز با حضور رئیس جمهور افتتاح شد و کار شروع شد تا انشاالله که بقیه طرح‌هایی که مربوط به حدود ۲۶ طرح است که یکی از آن‌ها دیروز کلید خورد، چون فاز اول بوده و انشاالله که با افتتاح و بهره برداری بقیه طرح‌ها به هر حال ما دریاچه ارومیه را مثل همان چیزی که در سال‌های نه چندان دور در خاطر ما ثبت شده ببینیم و داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 درباره طرح دیروز که می‌گویند بزرگترین طرح زیست محیطی غرب آسیا هم هست توضیح بفرمایید.
اشرفی زاده: طرحی که دیروز رسما توسط رئیس جمهور محترم افتتاح شد طرح انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه بود، این طرح با توجه به این که نیاز زیست محیطی دریاچه ارومیه باید از منابع مختلف تامین می‌شد و البته بیشترین رویکرد ما تامین منابع آب از داخل خود حوضه دریاچه ارومیه هست، ولی برای این که بخش باقیمانده را بتوانند تامین بکنند که در ادامه توضیح خواهم داد، طرحی از سال‌های قبل شروع شد برای انتقال آب مازاد حوضه زاب به دریاچه ارومیه که این انتقال که دیروز افتتاح شد، بخشی از آن هست و در این فاز قرار است که ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب را به دریاچه ارومیه برساند که در صورت نهایی شدن و تکمیل این پروژه باید ۶۲۳ میلیون متر مکعب آب از این سد و کانال به دریاچه ارومیه برای تامین بخشی از حق آبه دریاچه رسانده شود.
سوال: فاز دوم قرار است چه زمانی شروع شود که به حجم ۶۰۰ میلیون متر مکعبی برسد؟
اشرفی زاده: البته کارفرما و مجری اصلی وزارت محترم نیرو هستند که حتما بزرگواران در این زمینه توضیح خواهند داد، ولی چیزی که در برنامه برنامه ریزی شده برای سال ۱۴۰۲ است.
سوال: من شنیدم که این انتقال آب قرار است که در فصول زراعی سال متوقف شود و به تناوب این انتقال آب صورت بگیرد در این زمینه توضیح بفرمایید.
اشرفی زاده: بله البته خواسته سازمان حفاظت محیط زیست هم همین است که انتقال آب‌ها در فصول غیرزراعی اتفاق بیفتد، ولی به تناوبی که آب در حوضه موجود باشد، چون کل این آب برای دریاچه ارومیه، در واقع این پروژه برای تحقق همان قسمت ۶۲۳ میلیون متر مکعب آبی است که برای دریاچه ارومیه نیاز بوده که ارسال شود برای احیای دریاچه و انشاالله برای دریاچه طبق هدفگذاری انجام شده ارسال خواهد شد.
سوال: اگر طبق برنامه پیش بروند و به همان حجم انتقال آب بیش از ۶۰۰ میلیون متر مکعبی برسد دریاچه ارومیه احیا می‌شود یعنی ما کاملا دریاچه ارومیه را می‌بینیم؟
اشرفی زاده: البته دریاچه ارومیه تنها با این پروژه احیا نخواهد شد و این یک تکه از پازل مجموعه احیا است، و ۲۶ اقدام دیگر در برنامه‌های هدفگذاری شده احیای دریاچه ارومیه وجود دارد که این یکی از آنهاست، انشاالله همراستا با این پروژه با عزم ملی که در اجرای این پروژه محقق شد و به نتیجه رسید، انشاالله بقیه پروژه‌ها هم همین اتفاق بیفتد.
سوال: از این طرح اولیه قرار است به چه چیزی برسند؟ مثلا من در تیتر روزنامه‌ها دیدم که حداقل این است که ریزگرد‌هایی که از دریاچه ارومیه بلند می‌شده بتوانند این را تا حدی کنترل کنند؟
اشرفی زاده: دریاچه ارومیه به سه و چهار دهم میلیارد متر مکعب در سال آب نیاز دارد، نیاز آب محیط زیستی دریاچه ارومیه سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب است، این سد کانی سیب و کانال انتقال قرار است به میزان ۶۰۰ میلیون متر مکعب همانطور که جناب آقای معتمدیان هم در فرمایشاتشان فرمودند و هدفگذاری پروژه است، برسد، این بخش از حق آبه را تامین می‌کند. به تناوب تامین هر بخشی از حق آبه دریاچه ارومیه یک بخشی احیا خواهد شد، و این ماهیت اکوسیستم‌های تالابی و محیط زیستی هست که با هر میزانی که ما بتوانیم آب را وارد آن اکوسیستم بکنیم، همان بخش احیا می‌شود و کارکرد‌ها و خدمات خودش را ارائه می‌کند.

سوال: کدام بخش از طرح احیای دریاچه ارومیه به سازمان حفاظت محیط زیست برمی گردد؟ از آن ۲۶ اقدام هر کدام به شما بر می‌گردد توضیح بفرمایید:
اشرفی زاده: سازمان محیط زیست یک سازمان حاکمیتی و نظارتی است و بر اساس وظایف ذاتی که دارد نقش هماهنگی با همه‌ی دستگاه‌های مسئول را دارد. دریاچه ارومیه یک پارک ملی هست، تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، منتها نگاهی که بوده در داخل خود دریاچه ارومیه امکان پذیر نبوده و نیست برای حفاظت از آن باید در سطح حوضه آبخیز تمام فعالیت‌ها همسو باشد، و این وضعیتی که امروز برای دریاچه ارومیه ما شاهد آن هستیم، به دلیل پیامد توسعه‌های ناپایدار و بهره برداری‌های بی رویه از آب در سطح حوضه آبخیز بوده است و بخاطر همین هست که سازمان حفاظت محیط زیست هم بر اساس وظایف حاکمیتی خودش آن وظایف نظارتی را دارد انجام می‌دهد، موارد را متذکر می‌شود به همه دستگاه‌ها و هماهنگ هست و همکار هستیم با تمام دستگاه‌های متولی در سطح حوضه.
سوال: در راستای همین نظارت‌ها و هماهنگی‌هایی که انجام شده سازمان حفاظت محیط زیست تشخیص داد که مثلا طرح انتقال آب از پشت سد کانی سیب به دریاچه اول انجام بشود یا مثلا چرا اول طرح نکاشت انجام نشده؟ یا سایر طرح‌ها؟ اولویت بندی اجرای طرح‌ها به چه چیزی بر می‌گردد؟ به بودجه، نظارت و به چه مواردی وابسته است؟
اشرفی زاده: در این خصوص کارگروه نجات دریاچه ارومیه ایجاد شده، تحت ریاست معاون اول ریاست محترم جمهور که سازمان حفاظت محیط زیست هم یکی از دستگاه‌هایی هست که همکاری می‌کند با کارگروه نجات، اولویت بندی برنامه‌ها و تدوین این برنامه‌ها با همکاری تمامی دستگاه‌ها تحت نظارت کارگروه نجات دریاچه ارومیه تدوین شده است، همه برنامه‌ها همراستای با هم دارد جلو می‌رود و باید جلو برود برای آن تکمیل بحث احیا و اگر تا الان هم این اتفاق نیفتاده، شاید به دلیل همین بوده که بخشی از برنامه‌ها به دلایل مالی یا مسائل اجتماعی یا هر مسئله‌ای که وجود داشته به تعویق افتاده است، اگر ما خواستار احیای کامل دریاچه ارومیه و برگشت شرایط به شرایط اولیه هستیم، حتما باید این هماهنگی‌ها بیش از پیش صورت بگیرد و آن عزم ملی که در پروژه‌ای که دیروز افتتاح شد اتفاق افتاد و الحمدالله به ثمر رسید در بقیه پروژه‌ها هم اتفاق بیفتد و نتیجه نهایی حاصل شود.
سوال: این طرح دیروز، گران‌ترین طرح بین این ۲۶ طرحی بود که برای احیای دریاچه ارومیه گذاشته شده است؟
اشرفی زاده: بله همین طور است، بیشترین اعتباراتی که صرف بحث احیای دریاچه ارومیه در طی سال‌های اخیر شده بود صرف این پروژه بود، چون این پروژه یکی از پروژه‌های سخت افزاری است که در حوزه دریاچه ارومیه انجام شد خیلی از پروژه‌ها بحث‌های مطالعاتی هست، بحث‌های نرم افزاری است و کار با مردم هست که نقش اصلی و کلیدی را دارند و مشارکت مردم و نقش مردم خیلی مهم است.
سوال: در هر کدام از طرح‌ها مرحله به مرحله جلو رفتیم؟
اشرفی زاده: بله همین طور است، حالا از بخش کار‌های سخت افزاری دیگری که در راستای احیای دریاچه و تامین حق آبه دریاچه که اصل و اصول احیا هست بحث تکمیل تصفیه خانه‌های فاضلاب است که آن‌ها هم پیشرفت قابل توجهی را داشتند، ولی نیاز دارند که تامین اعتبار کافی بشوند برای تکمیل شان، در صورت تکمیل تامین منابع و تکمیل این پروژه‌ها در سطح حوضه آبخیز دریاچه ارومیه، انتظار می‌رود که ۳۰۰ میلیون متر مکعب دیگر به دریاچه از محل تصفیه خانه‌ها برسد، یک پروژه سخت افزاری دیگری که وجود داشته و تکمیل شده در طی سالیان، طرح انتقال آب از سد سیلوه است که انتظار می‌رود که ۹۵ میلیون متر مکعب هم طبق هدفگذاری اولیه از این محل حق آبه برای دریاچه ارومیه تامین شود، این سه تا پروژه سخت افزاری بزرگی بود که هدفگذاری شده بود علاوه بر این بحث مهمی که در حوضه برای تامین آب دریاچه هست که مهم‌ترین منبع هم خود حوضه آبخیز هست و مدیریت پایدار آب منابع خود حوضه دریاچه ارومیه کمک شایانی خواهد کرد به احیای دریاچه، بحث کشاورزی است و کشاورزی پایدار سطح حوضه است.
سوال: نقش مردم اشاره کردید احتمالا در بحث کشاورزی می‌توانند که تغییراتی را ایجاد کنند چقدر آنجا الگوی کشت متفاوت خواهد شد؟

اشرفی زاده: البته نقش مردم در سطح کلان هم هست این که احیای دریاچه ارومیه یک خواسته و مطالبه عمومی مردمی است و پشتوانه مردم برای تمام اقداماتی که دارد صورت می‌گیرد نقش کلیدی و مهمی هست، کشاورزان هم بعنوان یکی از جوامع هدف و ذینفع در کنار دریاچه که استفاده می‌کنند از آب و بعنوان بخش کشاورزی بعنوان بالاترین مصرف کننده آب حوضه، نقش بسیار کلیدی را دارد، همکاری خود کشاورزان محترم که بسیار نقش اساسی را خواهد داشت در عین تامین معیشت مردم و حفظ معیشت آن‌ها حتما نیاز هست که مدیریت پایداری صورت بگیرد در سطح بحث‌های کشاورزی که متاسفانه در بحث کشاورزی ما عقب ماندگی‌هایی در هدفگذاری انجام شده داریم در توسعه آبیاری‌های نوینی که باید در سطح حوضه صورت می‌گرفته، متاسفانه الگوی کشت آن طور که باید در کشت محصولات کم آب بر، رعایت نشده و باید این اتفاق بیفتد، علیرغم تمام تلاش‌هایی که در این حوزه صورت گرفته، ولی در طی دهه‌های قبل این کشاورزی ناپایدار و توسعه بی رویه اراضی کشاورزی صورت پذیرفته است.
سوال: مثلا در زمینه جغندر قند با همین کارخانه‌هایی هم که آن اطراف ساخته شده برای این که همچنان جزو محصولات آب بر هم هست، امیدی هست به این که الگوی کشت را بشود تغییر داد؟ بهرحال یکسری کارخانه و اشتغال هم آنجا هست، چطور قرار است در این زمینه ورود شود؟
اشرفی زاده: البته بهتر است که این موارد را به صورت جزئی از مسئولین وزارت کشاورزی بپرسید که متولی امر هستند، ولی در همین حوزه چغندر قند هم جزو مصوبات آن کار‌ها بوده که عدم خروج جغندر قند از حوضه پیش بینی شده بود، ولی راهکار‌های دیگری را برای دور زدن پیش بینی شد، ولی عرضم این است که کلا الگوی کشت و پایین آمدن مصرف آب در سطح حوضه، مدیریت آب در سطح حوضه، شاه کلید اصلی است برای احیای دریاچه ارومیه.
سوال: حجم تبخیر دریاچه ارومیه چقدر است؟
اشرفی زاده: حدود هزار میلیمتر در سال، البته بستگی به شرایط آب و هوایی دارد.
سوال: حالا اگر بگوییم ۶۰۰ تا آب هم از این طرف اضافه می‌شود یک چیزی بین ۵۰۰ تا هزار میلیون متر مکعب اگر بخواهیم بگوییم که تبخیر دریاچه ارومیه است، این تا یک حدی تقریبا، فعلا اولین طرحی است که کلید خورده برای احیای دریاچه ارومیه و باید منتظر باشیم که بقیه طرح‌ها به کجا می‌رسد.
اشرفی زاده: بله، چاه‌های غیرمجاز زیادی که در سطح حوضه هست، الگوی کشت و همه این موارد و تکمیل بقیه برنامه‌ها و پروژه‌های سخت افزاری انشاالله با همین عزم ملی باید جلو برود.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: طرح احیای دریاچه ارومیه سازمان حفاظت محیط زیست برای دریاچه ارومیه برای احیای دریاچه دریاچه ارومیه میلیون متر مکعب انتقال آب اتفاق بیفتد سطح حوضه سد کانی سیب اشرفی زاده سخت افزاری حوضه آبخیز الگوی کشت افتتاح شد دستگاه ها برنامه ها انجام شد خواهد شد پروژه ها حوضه آب حق آبه طرح ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۹۴۶۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حضور استاندار آذربایجان غربی در برنامه صف اول شبکه خبر

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی،   محمدصادق معتمدیان استاندار آذربایجان غربی و دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه در برنامه صف اول شبکه سراسری خبر به تشریح اقدامات دولت در بخشهای مختلف و روند اجرای طرح های نجات دریاچه ارومیه خواهد پرداخت.

این برنامه ساعت  ۱۹:۳۰ امشب دوشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ پخش خواهد شد.